Nasıl Sağlıklı Sınırlar Koyabilirim?

Nasıl Sağlıklı Sınırlar Koyabilirim?

Sınırlar bizi koruyan görünmez çitler gibidir. Kendimiz için oluşturduğumuz koruyucu kalkanlar da diyebiliriz.

Kendimizi nasıl rahat hissettiğimizin ve etkileşimde bulunduğumuz kişilerden beklentilerimizin yönergeleridir.

Ayrıca sınırlar nasıl davranılmak istediğimizi gösteren rehberlerdir. Hayatımızın her alanındadırlar ve bu sayede daha dengeli bir yaşam sürdürmemize yardımcı olurlar. İlişkilerimizi sağlıklı bir dengede tutarlar, kendimizi önceliklendirmemizi sağlarlar… İhtiyaç ve beklentilerimizi anlamamıza yardımcı olurlar.

Sınırlar; fiziksel, sözlü veya duygusal olabilir; Somutlaşrıacak olursak “hayır” diyebilmek sınır koyabilmenin en güzel örneğidir. Bizi rahatsız eden ortamlarda bulunmamak, hoşlanmadığımız kişilerle görüşmemek de bir çeşit sınır koyma halidir.

SAĞLIKLI SINIRLAR OLUŞTURABİLMEK İÇİN ÖNERİLER

Sınırlar pek çok şeye göre şekillenmektedir ve kişiye özeldir. İçinde bulunduğumuz kültürden, yaşadığımız yerden, kişisel özelliklerimizden, aile ilişkilerimizden ve deneyimlerimizden etkilenerek şekillenmektedir. En doğru sınır oluşturma şekli ise kendini tanımaktan geçer.

Neleri kabul ediyorum, neleri kabul etmiyorum, neyi istiyorum, ne istemiyorum, beklentilerim neler, değerlerim neler, inançlarım neler, fikirlerim nedir gibi soruları kendimize sormalıyız.

1.     Kendinizi tanımaya zaman ayırın. 

2.     Kendimize ve kendi haklarımıza saygı duymak önemlidir. Sizin için önemli olan değerlerinizin listesini yapın. 

3.     İsteklerinizi, korkularınızı ve limitlerinizi bilin. 

4.     İçinde bulunduğunuz durumlarda ne hissettiğinizi gözlemleyin.

Günlük hayat akışında çoğu zaman ne yaptığımıza ve düşündüğümüze odaklansak da hislerimizi görmezden geliyoruz: Hangi durumlarda ne hissediyorsunuz? Rahatsız hissettiğiniz anlar neler? Güvende hissetmediğiniz yerler var mı? Yanında olmaktan rahatsız olduğunuz arkadaşlarınız var mı? Bu soruların cevaplarını gözden geçirebilirsiniz. 

5.     Beklentilerinizi belirleyin.

Eğer beklentilerinizi bulmakta zorlanıyorsanız geçmiş ilişkilerinizi gözden geçirin. Ne zaman desteklendiğinizi hissettiniz? Ne zaman kendinizi rahatsız hissettiniz? O anlarda ne oldu?  Bu soruları kendinize sorarak gelecek ilişkilerinizden beklentilerinizi belirleyebilirsiniz. 

6.     Sınırlar esnektir. 

Zamanla esnetebilir ve bazı sınırlarınızı değiştirebilirsiniz. Çünkü hayat da sabit bir çizgide ilerlemez. Değişim kaçınılmazdır, dolayısıyla buna ayak uydurun. 

7.     Sınırlarınızı ifade edin.

Sınırlarınızı düzgünce karşınızdakine anlatmalısınız. Sınırlarınızı karşınızdaki kişiye söylemek özellikle yeni kurduğunuz ilişkilerde daha zor geliyor olabilir. Ancak bu noktada en sağlıklı şey karşınızdaki kişiye neyi isteyip istemediğinizi açıkça belirtmek olacaktır. Açık, net ve tutarlı olmak oldukça önemlidir. Ben dili kullanmak faydalı olabilir. 

8.     Cesur olun.

Hayır demek veya sınırlarınızı belirtmek özellikle istemediğiniz bir şey karşısında sizi korkutabilir. Bazen onaylanmamaktan bazen beğenilmemekten korkarız. Ancak seçimlerinizin kontrolünü siz mi alacaksınız yoksa korkularınız mı?

Çok beğendiğim bir sözü buraya eklemek isterim:

“Cesaret korkmadığınız anlamına gelmez, cesaret korkunun sizi yönetmediği anlamına gelir.” 

9.     İhtiyaç halinde destek alın.

Tüm bu bilgilere rağmen sağlıklı sınırlar oluşturmakta zorlanıyor veya sürekli oluşturduğunuz sınırlarını koruyamıyor, esnetiyorsanız bir uzmandan destek alarak bunu çözebilirsiniz.

UNUTMAYIN;

Sınır oluşturmak kadar sınırlarınızı korumak da önemlidir. Günlük hayatta bazen sınırlarınız test edilebilir. Siz karşınızdakine sınırlarınızı düzgünce ifade ettiğiniz halde saygı duyulmadığında ne hissettiğinizi karşınızdaki kişiye açıkça ifade edin. İlişkiler zamanla değişecektir ancak sınırlara saygı göstermek ilişkide olması gereken temel yapı taşlarından biridir. Sanılanın aksine insanların çoğu düzgünce ifade edilen sınırlara saygı gösteriyor. Sınırlarınıza saygı göstermeyen biri sizin alanınıza da saygı göstermiyor demektir. Bu noktada yeniden nasıl bir ilişki beklediğinizi kendinize hatırlatın ve sınırlarınızı korumanın ve saygı duyulmanın sizin hakkınız olduğunu unutmadan karar verin.

Sınırlar güvenli ve sağlıklı ilişkiler kurmak için mükemmel araçlardan biridir. Sadece bize fayda sağlamazlar, sınırlar sayesinde diğerlerinin ihtiyaç ve beklentilerine de saygı duymayı öğreniriz. Suçlu veya bencil hissetmeden “hayır” demeyi öğrenebilirsiniz.

Klinik Psikolog Dilan DurmazKlinik Psikolog Dilan Durmaz

Yorumlar

Kayıtlı yorum bulunmamaktadır.
İlk yorum yazan siz olun.