Yıllardır zihinlerimizde var olan
bir kavram olarak 'Psikoloji', son zamanlarda hayatımızın neredeyse her
alanında yer alan bir disiplin haline geldi. Yeni nesil bireyler tarafından da
oldukça rağbet gören bu alan, günümüzde hem fazlasıyla mezun veren hem de
çalışma alanlarındaki çeşitlilik dolayısıyla aranılan donanımda bireyler
yetiştiren önemli bir alan haline gelmiştir. Ancak hâlâ bu alanda eğitim alan
öğrencilerin aklından "Psikolog olunca ne yapacağım?" soruları
tamamen silinmiş değildir. Bu yazımızı sizinle paylaşmaktaki en önemli
amacımız, psikoloji disiplininin çalışma alanlarındaki çeşitliliğinin daha çok
kişi tarafından fark edilmesini sağlamak ve henüz mezun olduktan sonra ne
yapmak istediğine karar verememiş psikoloji öğrencilerine düşündüklerinden
başka alternatiflerin de olduğunu göstermektir.
Psikologlar; insan davranışı ve
zihinsel süreçlerle ilgilenen uzmanlardır. Dolayısıyla psikoloji bölümünün
merkezine insanı koyan ve doğrudan insanla ilgilenen bir alan olduğunu söylemek
doğru olacaktır. Psikoloji, dünya üzerinde var olduğumuz sürece hayatımızın her
alanıyla yakından ilişkisi olmaya devam eden ve zamanla gelişip dönüşen bir
alan olarak varlığını sürdürmektedir. Dolayısıyla üniversitelerde eğitimi
verilen, terapi odalarında kullanılan bir disiplin olmanın yanı sıra belki daha
önce aklımıza bile gelmemiş çalışma alanlarında da karşımıza çıktığını, farklı
disiplinlerle birlikte çalışarak yeni alanlar oluşmasını sağladığını da
göreceğiz. Multidisiplinerliğe yatkın olan bu yapısı sayesinde psikoloji,
çeşitli alanlara destek veren ve kişilere geniş bir yelpazede çalışma alanı
sağlayabilen önemli bir kaynaktır.
Multidisiplinerlik Nedir?
Multidisiplinerlik, birden fazla
disiplinin bir araya gelerek bir konuyu ele alması veya bir problemi çözmeye
çalışmasıdır. Bu yaklaşım, farklı alanlardan gelen bilgi ve yöntemlerin
birleştirilerek daha kapsamlı ve etkili çözümler üretmeyi amaçlar.
Biyoteknoloji, mekatronik, metalürji ve nanoteknoloji, aşina olduğumuz
multidisipliner alanlardan bazılarıdır.
Psikoloji Hangi Alanlarla
Multidisipliner Bir İlişki Kurar?
Daha önce de bahsettiğim gibi,
psikoloji insanların bulunduğu her alanda kendini var eden kritik bir yapıya
sahiptir, bu yüzden eminim ki bahsetmediğim birçok disiplinle de ilişki
içindedir. En temel alanlar arasında edebiyat, felsefe ve teknoloji dallarını
sıralayabiliriz. Teknoloji ve psikoloji alanlarının birbiriyle örtüşmediğinin
düşünülmesine karşın, teknoloji psikoloji temeli üzerine inşa edilmiştir.
Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız uygulamaların yazılımları, oynadığımız
oyunların tasarımları, ürünlerin reklam filmleri gibi birçok prodüksiyon,
önemli ölçüde kullanıcıların beklentileri ve psikolojik durumları doğrultusunda
şekillenmektedir. Yine bu alanlar gibi psikoloji eğitimini tamamlamış kişiler,
film danışmanlığı, senaristlik, yazarlık, tasarım danışmanlığı, oyuncu
danışmanlığı, satış-pazarlama uzmanlığı, yapay zeka tasarım danışmanlığı gibi
çeşitli alanlarda da aktif rol alabilen uzmanlar haline gelebilirler. Farklı
bir alternatif olarak, psikologlar davranışsal ekonomi gibi alanlarda da hizmet
verebilirler. Ülkemizde bu alanın önemli bir temsilcisi olan Future Bright gibi
firmalar, iktisat, ekonomi ve sosyolojiyle birlikte psikoloji biliminden önemli
ölçüde faydalanmaktadır.
'Psikologlar Ne İş Yapar?'
sorusunu çeşitli örneklerle incelediğimiz bu yazıdan da anladığımız gibi,
eğitimlerini tamamlayan psikoloji öğrencilerinin kişisel yetenekleri ve ilgi
alanları doğrultusunda kendilerini geliştirerek pek çok farklı alanda yer
alabileceklerini ve bu sayede daha yeni, daha gelişmiş çalışma alanlarının da
ortaya çıkmasına katkı sağlayacaklarını görebiliyoruz. Bu noktada üstünde
durulması gereken başka bir konu ise bireyin gelişime ve öğrenmeye açık
olmasıdır. Yaptığımız okumalar, gezdiğimiz yerler, dahil olduğumuz sosyal
çevreler ve öğrenci kulüpleri atacağımız adımlar için bize entelektüel birikimler
sağlayacaktır.